İnsan nüfusunun her geçen gün daha da artması, doğal kaynakların tahribatı ve çevre kirliliği gibi sorunlar küresel ısınmayı da beraberinde getirdi. Yeni dünyanın en büyük sorunu olarak görülen küresel ısınmayla ilgili “Ben ne yapabilirim?” diye düşünmeyin. Küçük farkındalıklarla büyük değişiklikler yaratmak mümkün.
Küresel ısınma, atmosfere salınan karbondioksit gibi sera etkisi yaratan gazların, yer kabuğu ve denizlerin ortama sıcaklıklarında artışa neden olmasına deniyor. Küresel ısınma iklim değişikliklerine, şiddetli kasırgalara, sellere, uzun süreli kuraklıklara ve çölleşmeye neden oluyor. Dünya’daki sera etkisine neden olan gazların yüzde 36-70 su buharı, yüzde 9-26 karbondioksit, yüzde 4-9 metan ve yüzde 3-7 ile ozondan oluşuyor. Petrol, kömür, doğal gaz gibi fosil yakıtların yanması sonucu da atmosfere karbondioksit, metan ve azot oksitleri gibi zehirli gazlar yayılıyor. Bu gazlar atmosferdeki sera gazlarının artmasına neden olurken, zarar gören doğal sistem güneşten gelen ışınları daha fazla geçirerek yeryüzünü gerektiğinden fazla ısıtıyor. Ayrıca yer kabuğundan yansıyan ısının tekrar atmosfer dışına çıkmasını da engelleyerek sera etkisinin artmasına neden olabiliyor.
KÜRESEL ISINMA NE ZAMAN BAŞLADI?
19. yy’ın ortalarından itibaren yapılan gözlemler ve tutulan kayıtlar, ortalama küresel sıcaklığın son 150 yılda 0.5-0.8C° arttığını ortaya koyuyor. Buna sanayi devrimi de eklenince sera gazı sürekli olarak bir artış göstermeye başladı. Söz konusu artış doğal dengeyi bozuyor. Özellikle son 25 yılda Antartika kıtasının hissedilir oranda ısınması, Sibirya’nın Ortaçağ’a göre daha sıcak olması, deniz seviyelerindeki yükselmeler ve iklimsel aşırılıklar sera etkisinin bir sonucu olarak kabul ediliyor.
KÜRESEL ISINMANIN CANLILAR ÜZERİNDE ETKİLERİ NELER?
Küresel ısınma önlem alınmadığı takdirde yakın gelecekte büyük sorunları beraberinde getirecek. Bunlar;
- Küresel ısınmanın sonucunda su ve tarım ürünleri giderek azalacak ve kıtlık bütün dünyayı saracak. İnsanların beslenme sorunları artacak.
- Yaşanan beslenme sorunu beraberinde sağlığı da tehlikeye atacak. Açlığa bağlı olarak birçok yeni hastalık ortaya çıkacak.
- Küresel ısınma ile doğanın dengesi bozularak birçok türün nesli tükenecek. Öte yandan, bazı türlerin sayısı ise gereğinden fazla artacak.
- Buzulların erimesi yakın bölgelerde sellere neden olacak. Seller nedeniyle birçok kişi evsiz kalacak. İnsanlık yeni bir problemle karşı karşıya kalacak. Barınma, kısa sürede büyük bir sorun haline gelecek.
- Küresel ısınma nedeniyle yaşanan iklim değişikliği havada termal bir etki yaratacak. Oluşan bu termal ortamlar sıcak çarpması gibi sağlık sorunlarını beraberinde getirecek.
- Su kaynaklarının tükenmesine neden olan küresel ısınma susuzluk sorunu beraberinde getirecek. Bu da insanlar için tehlikeli bir dönemin kapısını aralayacak.
KÜRESEL ISINMAYLA BİREYSEL OLARAK NASIL BAŞA ÇIKABİLİRİZ?
Evde, iş yerinde, bahçede, tatilde hatta alışverişte bile dikkat edebileceğiniz küçük adımlarla gezegenimizi kavrulmaktan kurtarabilirsiniz. Doğayla uyum içinde, zarar vermeden yaşamak mümkün.
EVDE NELER YAPILABİLİR?
- Odadan çıkarken ışığı kapatın.
- Normal ampul yerine doğaya zararı dokunmayan tasarruflu ampul kullanın.
- Evinizde özellikle yazlık evlerde sıcak su ihtiyacınızı güneş enerjisi ile karşılayın.
- Çöplerinizi ayrıştırın.
- Isı yalıtımı için çift cam kullanın.
- Radyatörlerin önünü kapatmayın.
- Mevsiminde üretilen meyve ve sebzeleri tüketin.
- Su tasarrufu sağlayacak bataryaları kullanın.
- Duş alırken ya da tıraş olurken suyu boş yere akıtmayın.
- Çamaşır ve bulaşıkları elde yıkamayın. Makineleri tam olarak doldurmadan kullanmayın.
- Diş fırçalarken gereksiz su tüketiminin önüne geçmek için musluğu açık bırakmayın.
İŞ YERİNDE NELER YAPILABİLİR?
- Çalışma ortamınızın mümkün olduğunca gün ışığıyla aydınlanmasını sağlayın.
- Mümkünse sensörlü aydınlatma kullanın.
- Klimaları doğrudan güneş ışığı almayan yerlere yerleştirin.
- İş yeri için bilgisayar, yazıcı, fotokopi makinesi gibi araçları satın alırken harcadıkları enerji oranına dikkat edin. Enerji tasarrufu yüksek ürünlere yönelin.
- Kağıtları çift taraflı kullanın.
- Yazılı haberleşme yerine elektronik haberleşmeyi tercih edin.
- Bir saatten fazla ofis dışında olacaksanız bilgisayar ekranınızı kapatın.
BAHÇEDE NELER YAPILABİLİR?
- Ağaç dikin.
- Kimyasal gübre kullanmaktan vazgeçin.
- Bahçeyi sabah erken saatte ya da akşam geç saatte sulayın.
- Bahçenizi hortumla yıkamak yerine süpürge ile temizleyin.
ALIŞVERİŞTE NELER YAPILABİLİR?
- Gerçek ihtiyacınız olmayan ürünleri almayın.
- Ambalajı geri dönüşlü olan ürünleri tercih edin.
- Alışverişe çıkarken kendi bez torbanızı ya da filenizi yanınızda götürün.
TATİLDE NELER YAPILABİLİR?
- Çevreye önem veren tesisleri tercih edin.
- Okuduğunuz gazete ve dergileri başkaları ile paylaşın.
- Özel aracınızla yola çıkacaksanız araç lastiklerinizi kontrol ettirin. Aşınmış lastikler fazla benzin tüketimine sebep olur.
- Ormanlık alanlarda kesinlikle ateş yakmayın.
- Çöpleri kesinlikle yere atmayın. En yakınınızda bulunan çöp kovalarını kullanın.
Comments are closed.